Á degi íslenskrar tungu.

16.nóvember er dagur íslenskrar tungu og þá minnist maður hinna öldnu snillinga sem höfðu svo ótrúlega gott vald á íslensku máli að verk þeirra eru enn í miklum metum. Jónas Hallgrímsson hefur lengi verið mitt uppáhaldskvæðahöfundur. Í tilefni af því fletti ég upp í ljóðabókinni minni sem Gurrý gaf mér þegar ég útskrifaðist og fann uppáhaldsljóðið mitt í henni. Svo skemmtilega vill til að ljóðið er eftir Jónas og heitir Móðurást. Ég vona að þið gefið ykkur tíma til að rifja þetta ótrúlega fallega ljóð upp.


MÓÐURÁST

Fýkur yfir hæðir og frostkaldan mel,
í fjallinu dunar, en komið er él,
snjóskýin þjóta svo ótt og svo ótt.
Auganu hverfur um heldimma nótt
vegur á klakanum kalda.

Hver er in grátna, sem gengur um hjarn,
götunnar leitar, og sofandi barn
hylur í faðmi og frostinu ver,
fögur í tárum? En mátturinn þver.
Hún orkar ei áfram að halda.

"Sonur minn góði! Þú sefur í værð,
sérð ei né skilur þá hörmunga stærð,
sem að þér ógnar og á dynja fer.
Eilífi guðssonur, hjálpaðu mér
saklausu barninu að bjarga.

Sonur minn blíðasti, sofðu nú rótt.
Sofa vil ég líka þá skelfingarnótt.
Sofðu! Ég hjúkra og hlífi þér vel.
Hjúkrar þér móðir, svo grimmasta él
má ekki fjörinu farga".

Fýkur yfir hæðir og frostkalda leið,
fannburðinn eykur um miðnæturskeið.
Snjóskýjabólstrunum blásvörtu frá
beljandi vindur um hauður og lá
í dimmunni þunglega þýtur.

Svo, þegar dagur úr dökkvanum rís,
dauð er hún fundin á kolbláum ís.
Snjóhvíta fannblæju lagði yfir lík
líknandi vetur, en miskunnarrík
sól móti sveininum lítur.

Því að hann lifir og brosir og býr
bjargandi móður í skjólinu hlýr,
reifaður klæðnaði brúðar, sem bjó
barninu værðir og lágt undir snjó
fölnuð í frostinu sefur.

Neisti guðs líknsemdar, ljómandi skær,
lífinu beztan er unaðinn fær,
móðurást blíðasta, börnunum háð,
blessi þig jafnan og efli þitt ráð
guð, sem að ávöxtinn gefur.

Jónas Hallgrímsson